Rakamlarla Süper Lig...
Birinci Süper Lig'de 47. sezon, 6 Ağustos Cuma günü start alıyor. Ligde hangi takımlar yer aldı? En çok galibiyeti ve puanı kim aldı? Hangi takım kaç gol attı? Hangi il kaç takım verdi? İşte 'ilk'ler ve 'en'leriyle Lig..

Birinci Süper Futbol Ligi'nde 47. sezon, 6 Ağustos Cuma günü Rize Atatürk Stadı'nda yapılacak Çaykur Rizespor-Fenerbahçe maçıyla açılırken, 1959 yılında başlayan Birinci Lig'de, şimdiye dek 46 sezonda 60 farklı takım mücadele etti.
Birinci Lig'e en çok takım veren il İstanbul oldu. Bugüne dek 15 takımı Birinci Lig'de mücadele eden İstanbul'u, 8 takımla Ankara izliyor.
UNVANLAR GALATASARAY'DA
Birinci Lig'de 1990'lı yılların sonlarına dek Fenerbahçe'nin üstünlüğü göze çarparken, Galatasaray, özellikle teknik direktör Fatih Terim döneminde yakaladığı çıkışla, ezeli rakibini birçok alanda geride bıraktı.
Sarı-kırmızılılar, 46 yıllık geçmişi bulunan Birinci Futbol Ligi'nde, ezeli rakibi Fenerbahçe'ye ait olan birçok unvanı, 1996 ile 2000 yılları arasında gösterdikleri başarılı çıkışla eline geçirdi.
PUANLARDA FENERBAHÇE'Yİ GEÇTİ
Sarı-kırmızılılar, 1999-2000 sezonu başında Fenerbahçe'nin 13 puan gerisinde bulunurken, 1999-2000 sezonu bitiminde 5 puan farkla zirveye yerleşti ve bu üstünlüğünü 2004-05 sezonuna dek korumayı başardı.
46 yılda yaptığı bin 494 lig maçında, 2 bin 437 puanla ilk sıraya çıkan "Cim Bom", 2 bin 426 puana sahip olan "Sarı Kanaryalar"ı 11 puan geride bıraktı.
Beşiktaş, bin 492 maçta 2 bin 384 puanla 3. sırada yer alırken, Trabzonspor ise 984 maçta topladığı bin 587 puanla 4. durumda bulunuyor.
GALİBİYETLER
46 yıllık geçmişi bulunan Birinci Futbol Ligi'nde toplam bin 494 maç yapan 2 takımdan Galatasaray, aldığı 833 galibiyetle de ilk sırada bulunuyor.
Galibiyetlerde Fenerbahçe 826 ile 2., Beşiktaş ise 799 ile 3. sırada.
EN GOLCÜSÜ DE GALATASARAY
Birinci Futbol Ligi'nin 46 yıllık geçmişinde en çok gol atan takım unvanına da Galatasaray sahip oldu.
Sarı-kırmızılılar, toplam 2 bin 566 gol kaydederken, Fenerbahçe ise 2 bin 544 gol atabildi.
SON 5 SEZONDA "4 BÜYÜKLER"
Birinci Futbol Ligi'nin son 5 sezonunda Galatasaray, ezeli rakipleri karşısında genel toplamda da üstünlük sağladı.
Son 5 sezonda yapılan lig maçları gözönüne alındığında, en yakın
rakibi Beşiktaş'a 13 puan fark atan sarı-kırmızılılar, atılan goller bakımından da üstünlük kurdu.
Son 5 sezonda 4 büyük takım arasında oluşan puan durumu şöyle:
TAKIMLAR O G B M A Y P
-----------------------------------------------------
1-Galatasaray 170 110 31 29 346 163 361
2-Beşiktaş 170 104 36 30 339 180 348
3-Fenerbahçe 170 101 36 33 348 197 339
4-Trabzonspor 170 78 40 52 269 224 274
TOPLAM 25 BİN 956 MAÇ YAPILDI
Birinci Futbol Ligi'nin 46 yıllık tarihinde bugüne dek toplam 25 bin 956 maç yapıldı.
Ligde toplam 7 bin 592 maç berabere biterken, 9 bin 182 de galibiyet alındı. Takımlar 46 sezonda toplam 31 bin 169 kez rakip fileleri havalandırdılar.
EBEDİ PUAN CETVELİ
46 yıllık geçmişi bulunan Birinci Futbol Ligi'nde, 1959 yılından 2003-2004 sezonu sonuna dek oluşan puan cetveli şöyle:
TAKIMLAR KATILIM O G B M A Y P
----------------------------------------------------------------
1-Galatasaray 46 1494 833 402 259 2566 1224 2437
2-Fenerbahçe 46 1494 826 422 246 2544 1237 2426
3-Beşiktaş 46 1492 799 430 263 2378 1163 2384
4-Trabzonspor 30 984 500 283 201 1497 844 1587
5-Ankaragücü 41 1320 432 394 494 1534 1678 1457
6-Altay 41 1326 413 413 500 1415 1608 1372
7-Bursaspor 37 1196 394 353 449 1367 1451 1343
8-Gençlerbirliği 32 1060 351 331 378 1346 1388 1220
9-Samsunspor 27 884 291 228 365 971 1141 980
10-İstanbulspor 22 722 232 217 273 823 886 786
11-G.Antepspor 18 586 221 151 214 759 771 775
12-Kocaelispor 19 640 217 179 244 811 861 755
13-Göztepe 25 770 238 248 284 802 899 748
14-Eskişehirspor 22 700 242 228 230 761 739 744
15-Adanaspor 21 670 196 206 268 738 887 667
16-Boluspor 20 638 192 215 231 637 709 654
17-Sarıyer 13 436 148 135 153 553 551 527
18-Karşıyaka 16 528 152 141 235 533 752 510
19-Denizlispor 13 450 141 121 188 569 648 500
20-A.Demirspor 17 550 146 157 247 514 773 490
21-Antalyaspor 12 410 127 99 184 483 630 442
22-Zonguldakspor 14 454 135 148 171 425 484 424
23-Malatyaspor 9 316 113 86 117 426 441 388
24-Ank.Demirspor 13 418 116 153 149 447 509 385
25-Vefa 14 422 110 143 169 364 514 363
26-Rizespor 9 308 106 63 139 335 441 332
27-PTT 12 374 93 134 147 340 445 320
28-Sakaryaspor 9 312 101 74 137 376 463 316
29-Mersin İ.Y. 11 336 102 104 130 296 339 306
30-İzmirspor 10 326 93 110 123 312 385 296
31-Kayserispor 9 288 67 87 134 281 436 266
32-Feriköy 9 292 88 86 118 257 312 262
33-Altınordu 10 322 80 98 144 296 433 258
34-Şekerspor 10 320 73 100 147 309 481 255
35-Orduspor 9 284 86 79 119 240 335 251
36-Beykoz 8 264 72 94 98 262 314 238
37-Diyarbakırspor 8 260 68 63 129 233 367 230
38-Konyaspor 6 194 57 47 90 227 319 218
39-Hacettepe 8 252 67 76 109 244 334 210
40-Karagümrük 6 182 53 51 78 207 236 157
41-Kasımpaşa 5 190 45 67 78 150 256 157
42-Vanspor 5 170 38 39 93 165 298 153
43-Giresunspor 6 180 47 57 76 156 209 151
44-Z.Burnuspor 5 162 36 37 89 159 290 145
45-Ç.Dardanelspor 3 102 28 25 49 107 154 109
46-Bakırköyspor 3 90 28 21 41 131 135 105
47-Aydınspor 3 90 26 27 37 105 140 105
48-Erzurumspor 3 102 25 23 54 116 205 98
49-Karabükspor 3 98 25 20 53 95 176 95
50-Y.Yozgatspor 2 68 19 19 30 101 113 76
51-Elazığspor 2 68 15 14 39 77 138 59
52-Beyoğluspor 2 54 13 17 24 49 72 43
53-A.Sebatspor 1 34 11 9 14 45 53 42
54-Yeşildirek 2 58 13 16 29 51 94 42
55-Adalet 2 52 10 15 27 38 69 35
56-Petrolofisi 1 34 8 5 21 38 73 29
57-Balıkesirspor 1 30 9 7 14 18 39 25
58-Siirt J. Spor 1 34 6 6 22 47 81 24
59-K.Maraşspor 1 36 4 11 21 22 71 23
60-Kırıkkalespor 1 30 5 8 17 21 64 18
SADECE 4 TAKIM ŞAMPİYON....
Birinci Süper Futbol Ligi'nde geride kalan 46 sezonda şampiyonlukları yalnızca 4 ayrı takım paylaştı. Ligde şimdiye dek Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor dışında, 46 sezonda şampiyonluk sevincini yaşayan takım çıkmadı. Fenerbahçe ile Galatasaray 15, Beşiktaş 10, Trabzonspor ise 6 kez mutlu sona ulaştı.
İLK VE SON ŞAMPİYON FENERBAHÇE
1959 yılında ilk kez düzenlenen Birinci Futbol Ligi'nde ilk şampiyonluğu Fenerbahçe kazandı.
2 ayrı grupta birinciliği elde eden ezeli rakipler Fenerbahçe ile Galatasaray, o zamanki statü gereği final maçlarında karşı karşıya geldi. İlk maçta rakibine 1-0 yenilen sarı-lacivertliler, rövanş maçını 4-0 kazanarak, 47 yaşına girmeye hazırlanan ligde ilk şampiyonluğu kazanan takım oldu.
Birinci Lig'de son şampiyonluğu da 2003-2004 sezonunda, Trabzonspor'un önünde mutlu sona ulaşan Fenerbahçe elde etti.
GALATASARAY'IN REKORU
Birinci Futbol Ligi'nde elde ettiği toplam 15 şampiyonlukla, Fenerbahçe ile birlikte en fazla şampiyon olan takım unvanını paylaşan ve formasına 3 yıldızı takan ilk takım Galatasaray, aynı zamanda üst üste en çok şampiyonluğa ulaşan takım unvanının da sahibi.
Lig tarihinde şimdiye dek bir takım en fazla 4 sezon üst üste şampiyon oldu.
Fatih Terim yönetimindeki Galatasaray, 1996-97, 1997-98, 1998-99
ve 1999-2000 sezonlarında ipi en önde göğüsleyerek, Türk futbol tarihine geçti.
ÜST ÜSTE 3'ER KEZ ŞAMPİYON OLAN TAKIMLAR
Bunun yanı sıra Galatasaray 1970-71, 1971-72 ve 1972-73 sezonlarında, Trabzonspor 1978-79, 1979-80 ve 1980-81 sezonlarında, Beşiktaş da 1989-90, 1990-91 ve 1991-92 sezonlarında üst üste 3'er kez şampiyonluğa ulaşma başarısını gösterdi.
Toplam 15 şampiyonluğu olan Fenerbahçe'nin ise, şimdiye dek üst üste 3 lig şampiyonluğu bulunmuyor.
LİG ŞAMPİYONLARI
Birinci Futbol Ligi'nde geride kalan 46 sezonda şampiyonluğa
ulaşan takımların performansları şöyle:
Sezon Şampiyon O G B M A Y P
------- ---------- -----------------------------
1959 Fenerbahçe .............................
1959-60 Beşiktaş 38 29 7 2 68 15 65
1960-61 Fenerbahçe 38 26 9 3 81 29 61
1961-62 Galatasaray 38 23 11 4 52 18 57
1962-63 Galatasaray 22 14 7 1 54 14 35
1963-64 Fenerbahçe 34 21 11 2 55 14 53
1964-65 Fenerbahçe 30 18 11 1 52 13 47
1965-66 Beşiktaş 30 20 8 2 52 16 48
1966-67 Beşiktaş 32 16 13 3 44 15 45
1967-68 Fenerbahçe 32 19 11 2 38 12 49
1968-69 Galatasaray 30 19 8 3 49 14 46
1969-70 Fenerbahçe 30 17 10 3 31 6 44
1970-71 Galatasaray 30 17 8 5 51 18 42
1971-72 Galatasaray 30 17 8 5 34 14 42
1972-73 Galatasaray 30 19 9 2 47 12 47
1973-74 Fenerbahçe 30 15 13 2 39 15 43
1974-75 Fenerbahçe 30 15 13 2 43 18 43
1975-76 Trabzonspor 30 17 9 4 36 14 43
1976-77 Trabzonspor 30 18 7 5 41 12 43
1977-78 Fenerbahçe 30 17 8 5 48 24 42
1978-79 Trabzonspor 30 13 16 1 34 7 42
1979-80 Trabzonspor 30 12 15 3 25 11 39
1980-81 Trabzonspor 30 16 7 7 41 21 39
1981-82 Beşiktaş 30 14 16 2 38 17 44
1982-83 Fenerbahçe 34 18 13 3 43 20 49
1983-84 Trabzonspor 34 18 14 2 43 14 50
1984-85 Fenerbahçe 34 18 14 2 65 25 50
1985-86 Beşiktaş 36 22 12 2 65 21 56
1986-87 Galatasaray 36 23 8 5 55 24 54
1987-88 Galatasaray 38 27 9 2 86 35 90
1988-89 Fenerbahçe 36 29 6 1 103 27 93
1989-90 Beşiktaş 34 23 6 5 77 20 75
1990-91 Beşiktaş 30 20 9 1 63 24 69
1991-92 Beşiktaş 30 23 7 - 58 20 76
1992-93 Galatasaray 30 20 6 4 74 21 66
1993-94 Galatasaray 30 22 4 4 67 28 70
1994-95 Beşiktaş 34 24 7 3 80 26 79
1995-96 Fenerbahçe 34 26 6 2 68 19 84
1996-97 Galatasaray 34 25 7 2 90 30 82
1997-98 Galatasaray 34 23 6 5 86 43 75
1998-99 Galatasaray 34 23 9 2 85 30 78
1999-00 Galatasaray 34 24 7 3 77 23 79
2000-01 Fenerbahçe 34 24 4 6 82 39 76
2001-02 Galatasaray 34 24 6 4 75 31 78
2002-03 Beşiktaş 34 26 7 1 63 21 85
2003-04 Fenerbahçe 34 23 7 4 82 41 76
İŞTE SÜPER LİG'İN 'EN'LERİ...
Birinci Süper Futbol Ligi'nin 46 yıllık geçmişinde şimdiye dek birçok rekorlara imza atıldı.
Geride kalan 46 sezon baz alınarak yapılan değerlendirmede, lig tarihinde, bir sezonda ve bir maçta ortaya çıkan "en"ler şöyle:
-LİG TARİHİNDE-
Lig tarihinde en çok şampiyon olan takım: Galatasaray ile
Fenerbahçe (15)
Lig tarihinde en gollü maç: 1991-92 sezonunda
Fenerbahçe-Gaziantepspor: (8-4)
Lig tarihinde en farklı skorlu galibiyet: 1989-90 sezonunda
Beşiktaş-Adana Demirspor: (10-0)
Lig tarihinde en farklı skorlu deplasman galibiyeti: 1959-60
sezonunda Hacettepe-Beşiktaş (1-9), 1992-93 sezonunda
Ankaragücü-Galatasaray (0-8)
Lig tarihinde en uzun süre yenilmeyen takım: Beşiktaş (48 maç)
Lig tarihinde en çok "Gol Kralı"ı çıkaran takım: Galatasaray
(13)
Lig tarihinde en çok "Gol Kralı" olan futbolcu: Metin Oktay (6)
Lig tarihinde ilk yabancı "Gol Kralı": 1983-84 sezonunda
Galatasaray'da oynayan Yugoslav Tarık Hosiç (16 Gol)
Lig tarihinde toplamda en çok gol atan futbolcu: Tanju Çolak (240)
Lig tarihinde en uzun süre gol yemeyen kaleci: 1978-79 sezonunda
Trabzonsporlu Şenol Güneş (1112 dakika)
Lig tarihinin en uzun sezonu: 1962-63 sezonu (42 maç)
Lig tarihinin en iyi performansı: 1988-89 sezonunda 36 maçta 29
galibiyet, 6 beraberlik, 1 yenilgiyle Fenerbahçe.
Lig tarihinde en kötü performans: 1996-97 sezonunda 34 maçta 2
galibiyet 27 yenilgiyle Zeytinburnuspor.
Lig tarihinde en çok seyircili maç: 2003-2004 sezonunda Atatürk
Olimpiyat Stadı'ndaki Galatasaray-Fenerbahçe maçı. (70 bin 125 kişi)
Lig tarihinde en çok gol atılan hafta: 1995-96 sezonunda 8.,
1997-98 sezonunda 30. haftalar (43 gol)
Lig tarihinde en az gol atılan hafta: 1981-82 sezonu 29. hafta (4
Gol)
Lig tarihinde üst üste en çok kazanan takım: Beşiktaş (13 hafta,
1959-60 sezonunda 10-22. haftalar arası)
Lig tarihinde en uzun süre yenilen takım: 1996-97 sezonunda
Zeytinburnuspor (10 maç, 25-34. haftalar arası)
Lig tarihinde en uzun süre deplasmanda maç kazanan takım: 2002-03
sezonunda 9 maçla Galatasaray.
Lig tarihinde en çok takımı yer alan il: İstanbul (15)
Lig tarihinde en uzun süre kazanamayan takım: Adanaspor (27 hafta, 2000-2001 sezonunda 8-34. haftalar arası)
Lig tarihinde en çok gol atılan sezon: 1987-88 (1032 Gol)
Lig tarihinde en az gol atılan sezon: 1973-74 (405 Gol)
Lig tarihinde gol ortalaması en yüksek sezon: 2000-2001 (Maç
başına 3.32 gol)
Lig tarihinde gol ortalaması en düşük sezon: 1973-74 (Maç başına
1.69 gol)
Lig tarihinde en çok şampiyonluk gören teknik adam: Ahmet Suat
Özyazıcı ve Fatih Terim (4)
Lig tarihinde en uzun süre çalışan yabancı teknik direktör: Gordon Milne (Beşiktaş'ta 6.5 sezon)
Lig tarihinde deplasmanda en uzun süre yenilmeyen takım:
Galatasaray (40 maç)
Lig tarihinde en çok şampiyonluk gören futbolcu: Galatasaraylı
Bülent Korkmaz (8)
Ligi yenilgisiz kapatan takımlar: 1985-86 sezonunda Galatasaray,
1991-92 sezonunda Beşiktaş.
Lig tarihinde yenilgisiz şampiyon olan takım: 1991-92 sezonunda
Beşiktaş.
Lig tarihinde en çok yenilen şampiyon: 1980-81 sezonunda 7
yenilgiyle Trabzonspor.
Lig tarihinde en çok gol yiyen şampiyon: 1997-98 sezonunda 43
golle Galatasaray.
Lig tarihinde en az gol yiyen şampiyon: 1969-70 sezonunda
Fenerbahçe (6)
Lig tarihinde puanı silinen ilk takım: 1981'de Beşiktaş karşısında sahadan çekilen Mersin İdmanyurdu.
Lig tarihinde en gollü beraberlikler: 1967-68 sezonunda
Beşiktaş-Galatasaray, 1982-83 sezonunda Fenerbahçe-Galatasaray,
1995-96 sezonunda Samsunspor-İstanbulspor, 2000-2001 sezonunda
Adanaspor-Kocaelispor, 2001-2002 sezonunda
Gençlerbirliği-Diyarbakırspor, Kocaelispor-Ankaragücü (4-4)
Lig tarihinde en nötr sonucu alan takım: 1969-70 sezonunda 30
maçta 10 galibiyet, 10 beraberlik, 10 yenilgi alan, 26 gol atıp, aynı
sayıda gol yiyen Beşiktaş.
-BİR SEZONDA-
Bir sezonda en çok galip gelen takımlar: 1959-60 sezonunda
Beşiktaş, 1988-89 sezonunda Fenerbahçe (29)
Bir sezonda en az galip gelen takımlar: 1981-82 sezonunda
Diyarbakırspor, 1992-93 sezonunda Konyaspor, 1996-97 sezonunda
Zeytinburnuspor, 2000-2001 sezonunda Adanaspor (2)
Bir sezonda en çok gol atan takım: 1962-63 sezonunda 2 aşamalı
ligde 42 maçta 105 gol atan Galatasaray ile 1988-89 sezonunda 36 maçta 103 gol atan Fenerbahçe
Bir sezonda en az gol atan takımlar: 1971-72 sezonnuda Samsunspor, 1972-73 sezonunda Beşiktaş (14)
Bir sezonda en az gol yiyen takım: 1969-70 sezonunda 30 maçta 6
gol yiyen Fenerbahçe.
Bir sezonda en çok gol yiyen takım: 2000-2001 sezonunda 34 maçta
91 gol yiyen Adanaspor.
Bir sezonda en az berabere kalan takımlar: 1995-96 sezonunda
Eskişehirspor, 1991-92 sezonunda Fenerbahçe (2)
Bir sezonda en çok berabere kalan takım: 1982-83 sezonunda
Ankaragücü (18)
Bir sezonda en iyi averaja sahip takım: 1988-89 sezonunda artı 76
ile Fenerbahçe.
Bir sezonda en kötü averaja sahip takım: 1996-97 sezonunda eksi 60 ile Zeytinburnuspor.
Bir sezonda en çok gol atan futbolcu: Tanju Çolak (1987-88
sezonunda 39 gol)
Bir sezonda en az golle "Gol Kralı" olan futbolcu: 1959
sezonunda Metin Oktay (11 Gol)
Bir sezonda en çok gol atan yabancı futbolcu: Şota Arveladze
(Trabzonspor'da 1995-96 sezonunda 25 gol)
Bir sezonda kendi evindeki bütün maçları kazanan takımlar:
2000-2001 sezonunda Fenerbahçe, 2001-2002 sezonunda Galatasaray (17)
Bir sezonda en az gol atarak şampiyon olan takım: Trabzonspor
(1979-80 sezonunda 25 golle)
Bir sezonda "4 Büyükler"i yenen takımlar: 1987-88 sezonunda
Malatyaspor, 2001-2002 sezonunda Ankaragücü.
Bir sezonda 4 derbi maçı da da, üstelik hiç gol yemeden kazanan
takım: 2002-2003 sezonunda Beşiktaş.
Bir sezonda en fazla puan farkıyla şampiyon olan takım: 1987-88
sezonunda 2. sıradaki Beşiktaş'a 12 puan fark atan Galatasaray.
-BİR MAÇTA-
Bir maçta en çok gol atan futbolcu: 1992-93 sezonunda
Fenerbahçe-Karşıyaka (7-1) maçında 6 gol atan Tanju Çolak.
Bir maçta en çok penaltı atan takım: 1986-87 sezonunda
Fenerbahçe-Eskişehirspor maçında Fenerbahçe (4)
Bir maçta en çok penaltı atan futbolcu: 1986-87 sezonunda
Fenerbahçeli Zafer Tüzün 4 atışı da gole çevirdi.
Bir maçta en fazla kırmızı kart gören takım: 2003-2004 sezonunda
Beşiktaş-Samsunspor maçında Beşiktaş.
İŞTE LİG'İN 'İLK'LERİ...
47 yaşına girmeye hazırlanan Birinci Süper Futbol Ligi tarihinde ilk resmi golü İzmirsporlu Özcan Altuğ attı.
İzmirspor'un 21 Şubat 1959 tarihinde Beykoz'u 2-1 yendiği maçın 11. dakikasında meşin yuvarlağı rakip filelere gönderen Özcan, böylece lig tarihine de geçmiş oldu.
Lig tarihindeki ilk golü ise bu maçta Beykoz'un kalesini koruyan Sıtkı yedi.
Ayrıca bu maçta ilk gol kararını veren hakem de Osman Yeşeren olarak kayıtlara geçti.
-SON GOL GENÇLERBİRLİĞİ'DEN DENİZ'İN-
Birinci Futbol Ligi'nde son golü ise yeni sezonda Fenerbahçe
forması giyecek olan Gençlerbirliği'den Deniz Barış attı.
Gençlerbirliği'nin, 15 Mayıs 2004'de, Ankara 19 Mayıs Stadı'nda
Trabzonspor ile 2-2 berabere kaldığı maçın 74. dakikasında fileleri
havalandıran Deniz, sezonun son golüne de imza koymuş oldu.
-ŞENOL GÜNEŞ'İN "GOL ORUCU"-
Birinci Futbol Ligi tarihinde en uzun süre gol yememe rekoru
Trabzonsporlu Şenol Güneş'e ait bulunuyor.
Şenol Güneş, 1978-79 sezonunda bin 112 dakika süreyle kalesinde
gol görmeyerek, ulaşılması zor bir rekora imza attı. Üst üste 12 maç
kalesini gole kapatan Şenol Güneş, 13. maçta "gol orucunu" bozdu.
-BEŞİKTAŞ 48 MAÇ YENİLMEDİ-
Beşiktaş, lig tarihinde en uzun süre yenilmeyen ekip olarak tarihe damgasını vurdu.
Siyah-beyazlılar, 1990-91 sezonunun 26. haftasında Ankara'da
Gençlerbirliği'ne 2-0 yenildikten sonra, 1991-92 sezonunu yenilgisiz
kapattı. "Kara Kartallar" tam 48 hafta sonra, 1992-93 sezonunun 13.
haftasında Galatasaray'a 3-1 yenilerek, muhteşem seriye son vermek
zorunda kaldı.
-DATCU KALEYİ KAPATTI-
Birinci Futbol Ligi tarihinde bir sezonu en az golle kapatan takım Fenerbahçe, kaleci ise Ilie Datcu oldu.
Sarı-lacivertliler, 1969-70 sezonunda 30 maçta kalesinde yalnızca
6 gol görürken, maç başına 0.2 gol yiyen Rumen Datcu da muhteşem bir
performans göstererek, Türk futbol tarihine ismini yazdırdı.
-BEŞİKTAŞ'TAN MUHTEŞEM SERİ-
Birinci Futbol Ligi'nde üst üste en çok maç kazanma rekoru da
Beşiktaş'a ait bulunuyor.
Siyah-beyazlılar, 1959-60 sezonunda 10. ile 22. haftalar arasında
üst üste 13 maç kazanırken, bu rekora şimdiye dek ulaşan takım
çıkmadı.
-TANJU ÇOLAK'IN REKORLARI-
Türk futbolunun en golcü isimlerinden Tanju Çolak, Birinci Futbol
Ligi'nde 2 ayrı rekorun sahibi bulunuyor. Golcü futbolcu, 1987-88
sezonunda attığı 39 golle, ligin en fazla gol atan oyuncusu unvanını
elinde bulundururken, bir maçta attığı 6 golle de bir maçta en fazla
gol atan futbolcu oldu.
Tanju Çolak, 1992-93 sezonunda Fenerbahçe'nin İstanbul'da
Karşıyaka'yı 7-1 yendiği maçta sarı-lacivertli formayla 6 kez fileleri sarsarken, ayrı bir rekora daha imza attı.
-LİGDEN DÜŞMEYENLER-
Birinci Futbol Ligi'nin kuruluşundan bu yana küme düşmeyen sadece
4 takım bulunuyor.
Türk futboluna damga vuran Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve
Trabzonspor, ligden düşmeyen takımlar olarak tarihteki yerini aldı.
Bursaspor ise, geride kalan sezonda küme düşerek, bu unvana
ortaklığını yitirdi.
Bu arada, ligde ilk kez geçen sezon mücadele eden Akçaabat
Sebatspor da ilk sezonunda bu üzüntüyü yaşamadı.
-EN ÇOK DÜŞEN TAKIM-
Birinci Futbol Ligi'nde en çok düşen takım unvanı Karşıyaka'ya ait bulunuyor.
İzmir'in yeşil-kırmızılı ekibi, 47. sezona giren Birinci Lig'e 16
kez katılırken, tam 6 kez İkinci Lig'e düştü.
Karşıyaka'yı 5'er kez ligden düşen Adana Demirspor, Samsunspor,
Mersin İdmanyurdu ve Göztepe izliyor.
Bu arada Samsunspor, 6 kez Birinci Lig'e yükselerek, ayrı bir
rekora da imza attı.
-"4 BÜYÜKLER"İN İLK YENİLGİLERİ-
Birinci Futbol Ligi'nde Fenerbahçe, ilk yenilgisini
Galatasaray'dan, Galatasaray ise Ankara Demirspor'dan aldı.
Ayrıca Beşiktaş, Beykoz'a, Trabzonspor da Fenerbahçe'ye karşı ilk
yenilgiyi tattı.
-GALATASARAY'IN DEPLASMAN REKORU-
Galatasaray, Birinci Lig tarihinde deplasmanda en uzun süre
yenilmeyen takım unvanının sahibi bulunuyor.
Sarı-kırmızılılar, 25 Ocak 1998'de Bursa'da Bursaspor'a 3-2
yenildiği maçın ardından üstü üste 40 deplasman maçında yenilmedi.
1999-2000 sezonunun 33. haftasında İzmir'de Altay'a 1-0 yenilen
Galatasaray, 2,5 yıl sonra deplasmanda yitirerek, ayrı bir rekor
kırdı.
-GALATASARAY'IN 25 MAÇLIK SERİSİ-
Galatasaray, lig tarihinde kendi evinde üst üste en çok kazanan
takım unvanının da sahibi durumda.
2000-2001 sezonunun 32. haftasında, 13 Mayıs 2001'de Ali Sami Yen
Stadı'nda Ankaragücü'ne 2-1 yenilmesinin ardından, 34. haftada
Trabzonspor galibiyeti ile seriye başlayan "Cim Bom", şampiyon
kapattığı 2001-2002 sezonunda kendi evindeki tüm maçları kazandı.
Galatasaray, 2002-2003 sezonun 16. haftasında kendi evinde Beşiktaş'a
İbrahim Üzülmez'in golüyle 1-0 yenilerek, 25 maçlık galibiyet serisine son verdi.
Beşiktaş ayrıca, bir önceki sezon da Fenerbahçe'ye ait bulunan 24
maçlık iç saha galibiyet serisine yine deplasmanda 2-1 kazanarak son
vermişti.
-BEŞİKTAŞ'TAN TARİHİ FARK-
Birinci Futbol Ligi'nin 46 yıllık geçmişinde en farklı skorlu
galibiyeti Beşiktaş elde etti.
Siyah-beyazlılar, 1989-90 sezonun 6. haftasında İstanbul'da Adana
Demirspor'u 10-0 yenerek tarihe geçti.
Beşiktaş'ın gollerini atan Ali Gültekin (4), Metin Tekin (3) ve
Feyyaz Uçar (3), siyah-beyazlıların uzun süre dillerinden düşürmediği
besteye konu olmuştu.
-EN ÇOK GOL ATILAN MAÇ-
Birinci Futbol Ligi tarihinde şimdiye dek bir maçta en çok 12 gol
atıldı.
Fenerbahçe ile Gaziantepspor arasında 1991-92 sezonunun son
haftasında Kadıköy'de yapılan maçı sarı-lacivertliler 8-4 kazanırken,
filelere giden toplam 12 gol, bir maçta atılan en fazla gol olarak
tarihe geçti.
-LİGİ YENİLGİSİZ TAMAMLAYANLAR-
Birinci Futbol Ligi'ni şimdiye dek 2 takım yenilgisiz kapatabildi.
Galatasaray, 1985-86 sezonunda 36 maçta yenilgi yüzü görmemesine
karşın ligi şampiyon Beşiktaş'ın ardından 2. sırada tamamladı.
Beşiktaş ise 1991-92 sezonunda 30 maçta yenilgi almadan
şampiyonluğa ulaşmayı bildi.
-PUANI SİLİNEN TEK TAKIM MERSİN İDMANYURDU-
Lig tarihinde puanı silinen tek takım Mersin İdmanyurdu olarak
kayıtlara geçti.
1980-81 sezonunda Beşiktaş ile oynadığı maçta sahadan çekilen
Mersin İdmanyurdu, federasyon tarafından hükmen yenik sayılırken,
ayrıca 2 puanı silindi.
-FENERBAHÇE'DEN GOL REKORU-
Lig tarihinde bir sezonda atılan toplam gol sayısı bakımından gol
rekoru ise Fenerbahçe'ye ait bulunuyor.
Sarı-lacivertliler, 1988-89 sezonunda 36 maçta rakip filelere
toplam 103 gol attı.
Öte yandan Galatasaray, 1962-63 sezonunda 2 aşamalı olarak
gerçekleştirilen ligde, 42 maçta toplam 105 gol kaydetti.
-1 MAÇTA 5 KIRMIZI KART-
Lig tarihinde 1 maçta 5 oyuncusu birden kırmızı kart görerek
hükmen yenik sayılan tek takım Beşiktaş oldu.
2003-2004 sezonunun 18. haftasında, 25 Ocak 2004'te BJK İnönü
Stadı'nda oynanan Beşiktaş-Samsunspor maçında siyah-beyazlı
oyunculardan Carlos Antonio Zago, İbrahim Üzülmez, Ahmet Yıldırım,
Daniel Gabriel Pancu ve İlhan Mansız, maçın hakemi Cem Papila
tarafından kırmızı kartla oyundan atıldı. Hakem Papila, skor 4-1
Samsunspor lehineyken, 85. dakikada maçı bitirirken, Futbol
Federasyonu, skoru hükmen 4-0 olarak tescil etti.
Ayrıca, 2001-2002 sezonunda Fenerbahçe'nin 1-0 kazandığı
Galatasaray maçında sarı-kırmızılı takımdan Emre Aşık, Batista, Hasan
Şaş ve Bülent Korkmaz, aynı sezonda Antalyaspor'un 4-2 kazandığı
Trabzonspor maçında ise bordo-mavili ekipten Metin, Macit, Hasan ve
Gökhan, kırmızı kartla oyun dışı kaldı ve takımları maçı 7'şer kişi
tamamladı.
-"HAT TRICK" YAPANLAR-
Ligde şimdiye dek bir sezonda 3 büyük kupayı da kazanan 3 takım
bulunuyor.
1967-68 sezonunda Fenerbahçe, 1976-77 sezonunda Trabzonspor,
1992-93 sezonunda da Galatasaray, lig, Türkiye Kupası ve son yıllarda
düzenlenmeyen Cumhurbaşkanlığı kupalarını müzelerine götürme
başarısını gösterdi.
-KURAL HATASI-
Lig tarihinde kural hatasından dolayı tekrarlanan tek maç,
2003-2004 sezonunda Fenerbahçe ile Çaykur Rizespor arasında oynandı.
8 Kasım 2003 tarihinde Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı'nda
yapılan ve 1-1 sonuçlanan maçta hakem Ali Aydın, 86. dakikada 2. sarı
kartı gösterdiği Çaykur Rizesporlu futbolcu Gustavo Victoria'ya
kırmızı kart göstermediğinden dolayı, oluşan kural hatası nedeniyle
karşılaşmanın tekrarına karar verildi. 18 Ocak 2004'te yapılan tekrar
maçını Fenerbahçe 4-1 kazandı.
-SEYİRCİ REKORU-
Lig tarihinde seyirci rekorunun kırıldığı maç, 2003-2004
sezonunda, Galatasaray ile Fenerbahçe arasında 21 Eylül 2003 tarihinde İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı'ndaki 2-2 sonuçlanan karşılaşma oldu.
Karşılaşmayı 70 bin 125 biletli seyircinin izlediği duyurulurken,
eski rekor 62 bin 600 biletli seyirci ile aynı sezon, yine aynı statta
oynanan Galatasaray-Diyarbakırspor karşılaşmasında kırılmıştı.
İŞTE LİG'DEN İLGİNÇ NOTLAR
47. sezonuna girmeye hazırlanan Birinci Süper Futbol Ligi'nde, geride kalan sezonlarda pek çok ilginç olay yaşandı. Ligde 1979-80 sezonunda Trabzonspor, 12 galibiyet elde ederek şampiyonluğa ulaşırken, 1989-90 sezonunda ise Malatyaspor, aynı sayıda galibiyet almasına karşın ligden düşen 5. takım olmaktan kurtulamadı.
-EN ÇEKİŞMELİ SEZON-
Birinci Lig'de puantaj olarak en çekişmeli sezonlardan birisi
1980-81 oldu.
Takımların galibiyet sayıları birbirlerine o kadar yakın oldu ki,
ligi 2. sırada tamamlayan Adanaspor 34 puan toplarken, düşen
Rizespor'un ise 29 puanı vardı.
-BEŞİKTAŞ, LİGİ EKSİ AVERAJLA TAMAMLADI-
Lig tarihine damgasını vuran "3 Büyükler" içinde ligi eksi
averajla tamamlayan tek büyük takım Beşiktaş olarak kayıtlara geçti.
Siyah-beyazlılar, 1975-76 sezonunda ligi 11. sırada tamamlarken,
25 gol atıp, kalesinde 32 gol gördü. Böylece eksi 7 gol averajıyla,
"3 Büyükler" arasında ligi eksi averajla tamamlayan tek takım oldu.
Bu arada Fenerbahçe ise 1990-91 sezonunda ligi 53 gol atıp, 53 gol yiyerek, sıfır (0) averajla kapattı.
-SARIYER VE GAZİANTEPSPOR'UN BAŞARISI-
Birinci Lig tarihinde Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve
Trabzonspor dışında, ligi 20 galibiyet barajıyla kapatan 2 takım,
Sarıyer ve Gaziantepspor oldu.
Yeni sezonda İkinci Lig (A) Kategorisi'nde yer alacak Sarıyer,
1988-89 sezonunda 21 galibiyet elde ederek ligi 4. sırada tamamlarken, 2000-2001 sezonunda ise Gaziantepspor, 20 galibiyetle 3. sırada yer
aldı.
-FENERBAHÇE AVERAJLA LİGDE KALDI-
Lig tarihinin Galatasaray ile birlikte en çok (15) şampiyon olan
takımı Fenerbahçe, 1980-81 sezonunda küme düşmekten averajla kurtuldu.
Rizespor'un 29 puanla ligden düştüğü sezonda, Fenerbahçe; Altay,
Adana Demirspor ve Boluspor ile birlikte aynı puanı toplayarak, gol
averajıyla ligde kaldı.
-"4 BÜYÜKLER"İ AYNI SEZON YENENLER-
Lig tarihinde, şampiyonluk yaşayan 4 büyük takım Beşiktaş,
Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor'u, aynı sezonda yenebilen
sadece 2 ekip bulunuyor.
1987-88 sezonunda Malatyaspor, kendi sahasında Galatasaray'ı
3-1, Beşiktaş'ı 5-3, Fenerbahçe'yi 1-0, deplasmanda da Trabzonspor'u
3-2 yendi.
2001-02 sezonunda ise Ankaragücü, kendi evinde Galatasaray ile
Fenerbahçe'yi 2-1, Trabzonspor'u 4-2 yenerken, Beşiktaş'ı İstanbul'da
2-1 mağlup etti.
-GALATASARAY AÇIK ARA-
Lig tarihinde en fazla puan farkıyla şampiyonluğa ulaşan takım
Galatasaray oldu.
Sarı-kırmızılı ekip 1987-88 sezonunda 90 puanla mutlu sona
ulaşırken, 2. sıradaki Beşiktaş 78 puanda kaldı. Aradaki 12 puanlık
fark, şimdiye dek şampiyonla 2. arasındaki en fazla puan farkı olarak
tarihe geçti.
-AVERAJLA GÜLENLER VE ÜZÜLENLER-
Ligin geride kalan 46 sezonunda şampiyonlar 3 kez averajla belli
olurken, düşen takımlar da 8 kez yine gol averajıyla ortaya çıktı.
1984-85 sezonunda Fenerbahçe ile Beşiktaş ligi 50'şer puanla
tamamlarken, gol averajı daha iyi olan sarı-lacivertli ekip
şampiyonluğa ulaştı.
1985-86 sezonunda ise Beşiktaş, 56 puanla Galatasaray'ın gol
averajıyla önünde ligi en önde tamamladı.
1992-93 sezonunda da Galatasaray, bu kez Beşiktaş'ı 66 puan ve
averajla geçmeyi başardı ve şampiyonluğu kucakladı.
Lig tarihinde ayrıca 8 kez de ligden düşen takımlar gol averajıyla belirlendi.
-"DERBİ KRALI" BEŞİKTAŞ-
Beşiktaş, bir sezonda ezeli rakiplerini her iki maçta da yenen tek takım olarak tarihe geçti.
Siyah-beyazlılar, şampiyonluğa ulaştıkları 2002-2003 sezonunda
Fenerbahçe'yi 1-0 ve 2-0, Galatasaray'ı her iki maçta 1-0'lık
sonuçlarla geçerek, 4 derbi maçı da kazandı.
"Kara Kartallar" ayrıca, bu 4 maçta kalesinde hiç gol
görmeyerek, ayrı bir rekora imza attı.
-"KARAKARTAL"IN KABUS SEZONU-
Beşiktaş, 2003-2004 sezonundaki ilginç performans grafiğiyle
sevenlerine adeta kabus yaşattı.
Sezonun ikinci yarısına en yakın takipçisi Fenerbahçe'nin 8 puan
önünde namağlup lider başlayan Beşiktaş, ikinci yarıdaki inanılmaz
düşüşüyle, sezonu şampiyon bitiren ezeli rakibinin tam 14 puan
gerisinde 3. sırada kaldı.
17 maçlık 2. yarıda tam 8 yenilgi birden alan siyah-beyazlılar,
böylece lig tarihinde iki devre arasında en büyük düşüşü
gerçekleştiren şampiyon adayı takım olarak kayıtlara geçti.